Poznaj Polskę – regiony, kultury, tradycje.

Polska jest krajem bardzo zróżnicowanym geograficznie, co miało duży wpływ na barwne i różnorodne tradycje oraz zwyczaje kulturowe regionów Polski. W świecie uchodzimy za naród lubiący i umiejący świętować, bawić się, podtrzymujący dawne obyczaje i tradycje. Znane są liczne obrzędy, będące żywym wspomnieniem czasów pogańskich. Niestety wiele z nich uległo również zapomnieniu. Obecnie najwięcej kultywowanych zwyczajów ma związek z obchodzeniem świąt religijnych i kościelnych oraz jest przeważnie elementem zabawy lub atrakcją turystyczną. Postaram się przybliżyć niektóre regiony z ich zwyczajami, kulturą i tradycją.

Znana jest kultura ludowa Wielkopolski, przede wszystkim dzięki zespołom folklorystycznym, z dumą prezentującym stroje ludowe, lokalną gwarę, tańce i śpiewy regionalne. W wiejskim krajobrazie zauważyć możemy dawne wiatraki i drewniane kościółki. Południowa Wielkopolska pokryta jest na swoim terenie, dużą ilością ludowej rzeźby, przydrożnych krzyży i kapliczek, wykonanych przez miejscowych artystów.

Tradycję sztuki ludowej możemy również zaobserwować na Podlasiu, gdzie znane są pracownie rękodzieła ludowego. Na skraju Puszczy Knyszyńskiej i Augustowskiej znajdziemy pracownie garncarskie oraz pracownie tkactwa dwuosnowowego. Podtrzymywana jest również tradycja wyrobu drewnianych łyżek, obecnie tylko w celu promocji regionu. We wsi Zamczysk, znajduje się ostania pracownia łyżkarska, specjalizująca się w wyrobie drewnianych łyżek i warząchwi. Podlasie ma również swoją pracownię rzeźbiarza ludowego, we wsi Sokółka oraz pracownie pisanki batikowej w Lipsku.

Kujawy to obszar również bogaty w kultywowaną i podtrzymywaną tradycję ludową. Najpopularniejszym i powszechnie znanym jej objawem jest taniec ludowy Kujawiak w rytmie zbliżonym do mazura. Na motywach tradycyjnego kujawiaka został oparty również hejnał Inowrocławia. W Inowrocławiu kultywowane są niespotykane poza Kujawami obrzędy Kozy zapustnej i wielkanocnych Przysłówek dyngusowych.

Starannie kultywowana kultura i tradycja ludowa jest na Podhalu. Górale tatrzańscy nadal preferują stary zwyczaj tradycyjnego budownictwa, doskonale sprawdzający się na tym terenie. Jest to teren bogaty w chętnie opowiadane turystom opowieści i legendy góralskie. Do dziś górale, na co dzień posługują się swoją gwarą, całkowicie niezrozumiałą dla przyjezdnych, ze względu na występujące w niej archaizmy. Górale są narodem wesołym, chętnie śpiewającym i tańczącym, noszącym z dumą swoje tradycyjne stroje. W ramach pamiątek z wyjazdu, często kupowane są, wytwarzane zgodnie z tradycją góralską kierpce, okrągłe filcowe kapelusze oraz ciupagi.

Na pograniczu góralsko ? krakowskim, rozwinęła się bogata kultura ludowa Pogórzan. Znane są liczne zwyczaje, praktyki o charakterze magicznym oraz wróżby, związane z obchodami przesilenia zimowego, Zaduszkami. Dzisiaj straciły one już swój magiczny wymiar, a są jedynie elementem tradycji regionu. Tradycyjnie w okresie Wielkanocy, samemu przygotowuje się palmy wielkanocne i tradycyjnie maluje jajka, na jeden kolor ?kraszanki? lub wzorzyście zdobione ?pisanki?. W podzięce za bogactwo zbiorów, wraz z końcem lata były organizowane dożynki, wesoło obchodzone święto rolników i urodzaju. Tradycyjnie przygotowywano wieniec dożynkowy, u Pogórzan zwykle był on w formie kopki lub snopa siana, przystrojonego kwiatami i wstążkami.

Omówione tutaj tradycje, zwyczaje i kultury regionów, jedynie sygnalizują bogactwo naszego narodu, z którego powinniśmy być dumni i którym powinniśmy się chętnie chwalić na arenie międzynarodowej turystyki poznawczej. Zachęcam do poznania zwyczajów odwiedzanych regionów. Tylko dzięki nam, turystom mają one szanse być kultywowane, przekazywane następnym pokoleniom, aby mogły się z nimi zapoznać nasze dzieci, wnuki, prawnuki.